Διατροφική Επιλογή – Παράγοντες που την Επηρεάζουν

Η διατροφική επιλογή μπορεί να οριστεί ως η επιλογή απο το άτομο του είδους της τροφής που θα καταναλώσει απο την διαθέσιμη ποικιλία (Mennell et al., 1992). Οι τροφές που επιλέγουμε είναι μεν απαραίτητες για την επιβίωσή μας και την ευημερία μας, αλλά λειτουργούν και ως σύμβολα. Το φαγητό γίνεται έτσι ένα κοινωνικό μέσο για την αισθητική έκφραση του ατόμου (Rozin, 2005). Σύμφωνα με την περιγραφή του Barthes (1975), “το φαγητό δεν είναι μόνο μια συλλογή από προϊόντα … Είναι επίσης ένα σύστημα επικοινωνίας, ένα σύνολο εικόνων, ένα πρωτόκολλο συνηθειών, συμπεριφοράς και καταστάσεων”. Επιπλέον, η επιλογή και κατανάλωση της τροφής επηρεάζεται απο φυλετικούς, πολιτισμικους, κοινωνικούς και ψυχολογικούς παράγοντες (Kiefer et al., 2005? Wardle et al., 2004).

Οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη διατροφική συμπεριφορά αποτελούνται από τις φυσιολογικές ανάγκες, την εικόνα σώματος, τις διατροφικές προτιμήσεις, τις γονεϊκές πρακτικές, τα μοντέλα – πρότυπα των μέσων ενημέρωσης, τις κοινωνικές τάσεις, τις προσωπικές εμπειρίες, καθώς και από τις γνώσεις για τη διατροφή (Ogden, 2008). Πέρα από αυτούς τους παράγοντες, η επιλογή των τροφίμων μπορεί να εξηγηθεί από βιολογικά μοντέλα που σχετίζονται με τη διατροφική συμπεριφορά, από ψυχολογικά μοντέλα, καθώς και από μοντέλα που δίνουν έμφαση στην ποικιλία των νοημάτων που συνδέονται με τα το φαγητό (Ogden, 2008). Τα βιολογικά μοντέλα τονίζουν το εγγενές αίσθημα της πείνας και των αισθημάτων κορεσμού, ενώ τα ψυχολογικά μοντέλα αναφέρονται σε παράγοντες όπως οι γνώσεις, οι εμπειρίες, η κοινωνική μάθηση μέσω των γονεϊκών στάσεων, ο έλεγχος και οι προσδοκίες που προέρχονται από τη σχετική με αυτές μάθηση μέσω πιθανών επιβραβεύσεων των διατροφικών συμπεριφορών. Έχοντας ως βάση αυτές τις προσεγγίσεις, το φαγητό μπορεί να λάβει πολλές και διαφορετικές διαστάσεις – σημασίες, που περιγράφονται ως συναισθηματική ρύθμιση, άρνηση, ευχαρίστηση, ενοχή, αυτο-έλεγχος, αγάπη, σεξουαλικότητα, σχέσεις εξουσίας, και θρησκευτική ταυτότητα. Τέλος, χρησιμοποιείται ως μέσο επικοινωνίας αναφέροντας την ταυτότητα των ανθρώπων, τον τρόπο που αισθάνονται προς τους άλλους, και το πώς οι άλλοι τους κάνουν να αισθάνονται (Ogden, 2008).